โครงการวิจัยแอปพลิเคชัน

Smart Learning Smart Lanna Job

เพื่อพัฒนาแหล่งเรียนรู้ตลอดชีวิตเกี่ยวกับครูภูมิปัญญาปราชญ์ล้านนาด้านทักษะอาชีพวิถีล้านนา

hero

หัตถกรรมล้านนา

Learn More

เกษตรล้านนา

Learn More

อาหารล้านนา

Learn More

หัตถกรรมล้านนา

โคมล้านนา

โคม เป็นชื่อของเมืองโบราณในเชียงราย ชื่อว่า "สุวรรณโคมคำ" โคม ใช้เป็นเครื่องสักการะและใช้ส่องแสงสว่างอันเก่าแก่ของคนในภาคต่าง ๆ ใช้กันทั่วทุกภาค แต่สำเนียงจะแตกต่างกันไป ภาคเหนือจะเรียกว่า "โกม"
โคมไฟล้านนา หรือโกมล้านนา เป็นงานหัตถกรรมพื้นเมืองจากภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่สืบอทอดต่อกันมา และได้ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นเพื่อให้คงอยู่สืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบันในภาคเหนือ ด้วยเหตุที่การดำรงชีวิตผูกพันกับศาสนา การสร้างผลงานทางศิลปะจึงมีแรงบันดาลใจจากความศรัทธา ปัจจุบันชาวล้านนานิยมนำมาใช้ในงานพิธีกรรมต่างๆ

โคมแขวน
โคมแขวน
โคมถือ หรือ โคมหูกระต่าย
โคมถือ หรือ โคมหูกระต่าย
โคมลอย
โคมลอย
โคมผัด
โคมผัด
โคมล้านนา
shape

การย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติ

ภูมิปัญญาการนำทรัพยากรในท้องถิ่นมาใช้ย้อมสี ในสมัยโบราณชาวบ้านนำเปลือกไม้ รากไม้ ดอก ผล ที่มีในท้องถิ่นนำมาย้อมผ้า ทำให้ได้สีที่สวยงามตามธรรมชาติ และไม่เป็นอันตราย

สีแดงจากกระเจี๊ยบ
สีแดงจากกระเจี๊ยบ
สีส้มจากแก่นขนุน
สีส้มจากแก่นขนุน
สีดำจากลูกมะเกลือ
สีดำจากลูกมะเกลือ
สีน้ำตาลจากหมาก
สีน้ำตาลจากหมาก
สีเขียวจากใบหูกวาง
สีเขียวจากใบหูกวาง
สีเหลืองจากใบขมื้น
สีเหลืองจากใบขมื้น
สีชมพูจากไม้ฝาง
สีชมพูจากไม้ฝาง
สีชมพูอมส้มจากสนิมตะปู
สีชมพูอมส้มจากสนิมตะปู
สีน้ำเงินจากตอกอัญชัญ
สีน้ำเงินจากตอกอัญชัญ
shape
การย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติ

กลองล้านนา

กลองล้านนา เป็นเครื่องตีให้จังหวะที่มีหลายชนิด หลายขนาด ในท้องถิ่นภาคเหนือ มีทั้งประเภทขึ้นหนังหน้าเดียวและประเภทขึ้นหนังสองหน้า

ประเภทขึ้นหนังหน้าเดียว
กลองหลวง หรือ กลองห้ามมาร
กลองหลวง หรือ กลองห้ามมาร
กลองแอว หรือ กลองตึ่งนง
กลองแอว หรือ กลองตึ่งนง
กลองปูเจ่
กลองปูเจ่
กลองสิ้งหม้อง
กลองสิ้งหม้อง
ประเภทขึ้นหนังสองหน้า
กลองปู่ชา
กลองปู่ชา
กลองสะบัดชัย
กลองสะบัดชัย
กลองมองเซิง
กลองมองเซิง
กลองตะหลดปด
กลองตะหลดปด
กลองเต่งถิ้ง
กลองเต่งถิ้ง
กลองล้านนา กลองล้านนา
shape

ตุงล้านนา

ตุง เป็นภาษาถิ่นประจำภาคเหนือซึ่งตรงกับคำว่า ธง ในภาษาไทยภาคกลางและตรงกับคำว่า ธุง ในภาษาท้องถิ่นอีสาน มีลักษณะเป็นแผ่นวัตถุ ส่วนปลายแขวนติดกับเสาห้อยเป็นแผ่นยาวลงมา ปัจจุบันชาวล้านนาส่วนใหญ่ยังนิยมสร้างตุง เพื่อใช้ในพิธีกรรมต่ทางศาสนา ประเพณีเกี่ยวกับการตาย งานเทศกาลเฉลิมฉลอง และนิยมใช้ตุงประดับตามสถานที่จัดงานเพื่อความสวยงาม
ตุงมีหลายชนิด แต่ละชนิดจะมีรูปแบบ ขนาด และรายละเอียดวัสดุที่ใช้ในการตกแต่งแตกต่างกันไปตามความเชื่อ และพิธีกรรมทางศาสนา ตลอดจนความนิยมของท้องถิ่นและการใช้งาน
ในที่นี้ขอยกตัวอย่างการทำตุงล้านนา 4 ประเภท

ตุงไส้หมู
ตุงไส้หมู
ตุงเดี่ยวหรือตุงค่าคิง
ตุงเดี่ยวหรือตุงค่าคิง
ช่อหรือธงชัย
ช่อหรือธงชัย
ตุงไจยหรือตุงไชย
ตุงไจยหรือตุงไชย
shape

เกษตรล้านนา

การปลูกสับปะรดนางแล

จากปัจจัยทางธรรมชาติและปัจจัยมนุษย์ ส่งผลให้ชื่อของสับปะรดนางแล เป็นที่รู้จักของคนในจังหวัดเชียงราย และ ผู้ที่ไปเที่ยวในจังหวัดเชียงราย ซึ่งตำบลนางแล นับว่าเป็นแหล่งปลูกสับปะรดที่อร่อย มีรสชาติดี จึงกลายเป็นผลไม้ที่มี ชื่อเสียงของจังหวัด ดังดำขวัญที่ว่า "เหนือสุดแคนสยาม อร่ามดอยตุง ผดุงคุณธรรม เลิศล้ำข้าวสาร หอมหวานลิ้นจี่ สตรีโสภา ชาเลิศรส สับปะรดนางแล"

การปลูกสับปะรดนางแล
shape

การเลี้ยงหมูหลุม

การเลี้ยงสุกรแบบธรรมชาติ (หมูหลุม) ถ้าจะให้ประสบความสำเร็จต้องปฏิบัติให้ถูกหลักวิธีการ เช่น การ ดูแลสภาพทั่วไปของพื้นคอก การผสมอาหาร การกินอาหารของสุกรตลอดจนการจัดการและดูแลเรื่องสุขภาพ ของสุกร เป็นต้น อาหารสำหรับเลี้ยงสุกรแบบธรรมชาติ (หมูหลุม) จะเน้นการใช้วัตถุดิบที่มีอยู่ตามธรรมชาติ ในชุมชนและท้องถิ่นเป็นหลัก ได้แก่ ผลไม้ และพืชสีเขียวชนิดต่าง ๆ

การปรับพื้นคอก
การปรับพื้นคอก
การหมักอาหารหมู
การหมักอาหารหมู
น้ำสำหรับหมู
น้ำสำหรับหมู
shape
การเลี้ยงหมูหลุม

อาหารล้านนา

วัฒนธรรมการรับประทานอาหารของชาวล้านนา

ชาวล้านนานิยมรับประทานที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ ผักป่า หรือว่าผักข้างรั้ว กินข้าวเหนียวเป็นอาหารหลัก นิยมแกงแบบน้ำขลุกขลิก และน้ำพริกค่อนข้างแห้ง เพราะรับประทานด้วยวิธีปั้นข้าวเหนียวเป็นก้อนเล็กจิ้มลงไปในอาหาร การจัดสำรับอาหาร จัดใส่ขันโตกที่ทำมาจากไม้หรือหวาย ขันโตก เป็นภาชนะที่ใส่อาหารไว้รับประทานของคนล้านนา การรับประทานอาหารอาหารของชาวล้านนา มักจะให้พ่อแม่ หรือญาติผู้ใหญ่ที่อาวุโสที่สุดในบ้านรับประทานเป็นคนแรก จากนั้น ลูกหรือผู้อ่อนอาวุโสจึงจะลงมือรับประทาน ซึ่งเป็นประเพณีนิยมมาแต่โบราณกาล
อาหารขันโตกล้านนา
ได้แก่ ไส้อั่ว แคบหมู แกงฮังเล ลาบ แกงอ่อม น้ำพริกหนุ่ม น้ำพริกอ่อง พร้อมผักจิ้ม อาหารหวาน เช่น ข้าวแต๋น ขนมจ็อก

อาหารล้านนา อาหารล้านนา
shape